Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente Nuenen heeft een uitgestrekt buitengebied en een intensief bebouwd binnengebied met een totale oppervlakte van 3.361 ha. De gemeente is verdeeld over vier kernen: Nuenen, Gerwen, Nederwetten en Eeneind. Zowel binnen als buiten de kernen vinden tal van activiteiten plaats zoals wonen, werken en recreëren. Om deze activiteiten in goede banen te leiden zijn kapitaalgoederen nodig: wegen, openbare verlichting, civieltechnische kunstwerken, groen, riolering, gebouwen, speeltoestellen, verkeersregelingen en ten slotte beelden en plastieken.

De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud daarvan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de (jaarlijkse) lasten. Met het onderhoud van deze kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Deze paragraaf geeft inzicht in het beleid en de financiële consequenties van het onderhoud van de kapitaalgoederen.

De gemeente beschikt over een uitgebreid wegennet ten behoeve van de verbinding binnen de kernen, tussen de kernen en de aansluiting op het regionale wegennet. Op dit moment bestaat dit wegennet uit ruim 228 kilometer verharde wegen.

Beleid
Het vastgestelde beheerplan gaat uit van cyclisch onderhoud. Bij deze systematiek wordt het onderhoud zodanig gepland dat gedurende de gehele levensduur van de verhardingen periodiek grootschalig onderhoud kan worden uitgevoerd. Financieel gezien betekende dit de eerste 10 jaar een uitgave van gemiddeld € 977.000,-.

Uitgangspunten
In het rapport van de wegeninspectie wordt aangegeven wat nodig is voor onderhoud wegen in de komende vijf jaar. Bij elk nieuw rapport van de wegeninspectie wordt beoordeeld of de voorziening voor de komende vijf jaren voldoende is.

Jaarlijks groot onderhoudsbudget en investeringsmiddelen

Jaarlijks wordt volgens het programma uit het beheerplan wegen het benodigd (gemiddeld) bedrag (€ 977.000,-) gestort in deze voorziening. De storting is bestemd voor cyclisch onderhoud. De werkelijke uitgaven fluctueren, de werkelijke uitgaven worden ten laste van de voorziening gebracht. In 2022 is de verwachte uitgave € 372.961,-. Voor reconstructie en rehabilitatie van de wegen zijn geen middelen beschikbaar in de onderhoudsvoorziening. Indien hier middelen voor nodig zijn wordt apart aan de raad om budget gevraagd. Eind 2021 resteert in de voorziening een bedrag van € 300.469,-.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Het achterstallig onderhoud is een indicator van het CROW (uitgedrukt in kosten) en is gedefinieerd als onderhoud op wegvakonderdelen waarbij de richtlijn al is overschreden, met andere woorden waarbij het onderhoud al eerder uitgevoerd had moeten worden.

Jaarlijks wordt een inspectie uitgevoerd van het gehele areaal. Op basis van deze inspecties vindt (kleinschalig) onderhoud plaats, met name op wegvakonderdelen waarbij de richtlijn is overschreden. Daarmee houden wij de wegen veilig en heel en voorkomen we achterstallig onderhoud. Verder worden grootschalige werkzaamheden gepland en uitgevoerd vanuit een mix van inspectiegegevens en geplande cycli.

De gemeente Nuenen heeft ruim 6.000 lichtmasten en 6.300 armaturen. De kosten voor openbare verlichting bestaan uit de jaarlijkse kosten voor elektriciteit en klein onderhoud en de kosten voor vervangingsinvesteringen.

Beleid
Het beleid is erop gericht om tot en met 2027 de meest verouderde openbare verlichting te vervangen door energiezuinige (led)verlichting. Ook worden de armaturen met een hoog energieverbruik vervangen.

Beleidsplan

Het beleidsplan Openbare verlichting is vastgesteld op 6 juli 2017.

Uitgangspunten
Bij het streven naar een duurzame, schone en veilige openbare ruimte is het uitgangspunt dat lichtmasten gemiddeld na 40 jaar worden vervangen en armaturen na 20 jaar. In het beleidsplan OVL is opgenomen dat tot en met 2027 de verouderde armaturen en lichtmasten worden vervangen door energiezuinige (led)verlichting. Ook worden de armaturen met een hoog energieverbruik vervangen. Hiervoor is een investering van circa € 2.420.000,- benodigd. De energiekosten en de kosten voor onderhoud dalen hierdoor. Ook heeft de gemeente de intentie om gehoor te geven aan het SER energieakkoord.

In het beleidsplan openbare verlichting wordt voorgesorteerd op het toepassen van Smart Lighting. Armaturen worden daarom uitgerust met communicatie modules. Hiermee kan informatie vanuit het armatuur verkregen worden (bijvoorbeeld energieverbruik) en kan bijvoorbeeld een nieuw dimregime naar het armatuur verzonden worden.

Jaarlijks groot onderhoudsbudget en investeringsmiddelen

Jaarlijks wordt voor het vervangen van de masten en de armaturen een investeringskrediet van € 242.000,- beschikbaar gesteld. 

Naast middelen voor de vervangingsinvesteringen wordt nog een bedrag voor regulier onderhoud, zoals remplace en masten schilderen, uitgegeven van afgerond € 113.000,-.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Met civiele kunstwerken worden bruggen, viaducten etc. bedoeld. Voor het groot onderhoud hiervan is een voorziening gevormd.

Beleid

In het vastgestelde beheerplan Civiele kunstwerken heeft de raad gekozen voor het onderhouden van de civiele kunstwerken op C-niveau. Bij dit niveau ligt de nadruk op veilig en heel. Enkele kunstwerken, zoals in het centrumgebied en op diverse gemeentegrenzen, worden op A-niveau onderhouden.

Beleidsplan

Het beheerplan Civiele kunstwerken is vastgesteld op 13 februari 2020.

Uitgangspunten
Voor het vervangen van civiele kunstwerken bij einde levensduur zijn geen middelen beschikbaar in het onderhoudsfonds. Indien hier middelen voor nodig zijn wordt hiervoor apart aan de raad om budget gevraagd.

Jaarlijks groot onderhoudsbudget en investeringsmiddelen

Jaarlijks wordt volgens het beleidsplan civiele kunstwerken het benodigd (gemiddeld) bedrag van € 115.122,- gestort in deze voorziening. De storting is bestemd voor het planmatig onderhoud. De werkelijke uitgaven fluctueren (jaarlijks gemiddeld € 162.000,-). Voor de vervanging van civiele kunstwerken zijn geen middelen beschikbaar in de onderhoudsvoorziening. Indien hier middelen voor nodig zijn wordt apart aan de raad om budget gevraagd. Eind 2021 resteert in de voorziening een bedrag van € 386.116,-.

Achterstallig onderhoud

Er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Soms wordt onderhoud uitgesteld om schaalvoordeel te kunnen behalen. Uitstel kan alleen aan de orde zijn wanneer de veiligheid niet in het geding is.

Beleid
Gemeentebossen
De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van de gemeentebossen. Het bosbezit van de gemeente Nuenen is in totaal circa 65 ha groot en ligt verspreid over vijf grotere gebieden in de gemeente en enkele kleinere bospercelen in en rond het dorp Nuenen. Door middel van een beheerplan zijn het beheer en onderhoud van de gemeentebossen voor de periode 2017 – 2022 vastgelegd.

Bomen
De gemeente Nuenen is een groene gemeente en zal dat ook blijven. Bomen dragen in belangrijke mate bij aan een prettig leefklimaat. Het is daarom belangrijk te zorgen en blijven zorgen voor een gezond bomenbestand.
Uit bijdragen van inwoners aan het Bomencafé is duidelijk geworden dat de inwoners graag bomen in de eigen omgeving hebben, maar er ook iets over te zeggen willen hebben.
Zoals met ieder plan zijn ook met het uitvoeren van dit beleidsplan kosten gemoeid. 

Openbaar groen
Centrale vraag in het Groenstructuurplan is waar groen kan verdwijnen en waar het beeldbepalend en onmisbaar is voor de groene uitstraling en prettige leefomgeving van de gemeente Nuenen. Verder is in het Groenstructuurplan aangegeven waar belangrijke structuren ontbreken. Het Groenstructuurplan is de basis voor verder beleid, beheer en planvorming.

Bermen en Watergangen

Bermen: binnen de gemeente Nuenen hebben we ruim 78 ha aan bermgras. Bermen bestaan uit een vegetatie van gras en kruiden. Bermen met bermgras vervullen meerdere functies zoals:

• verhoging van de stabiliteit van de weg;
• opvang van regenwater;
• bieden van ruimte voor bomen, kabels, leidingen, lichtmasten, bebakening, verkeersborden, uitwijkmanoeuvres en parkeren;
• ecologische functie voor planten, insecten en kleine zoogdieren;
• ontsluitingsmogelijkheden bieden aan naastliggende percelen;
• verfraaiing dorpsaangezicht/verbetering woon- en leefklimaat.

Watergangen: het voornaamste doel is het bergen en/of afvoeren van water. Daarom is het beheer er op gericht dit mogelijk te maken. Afhankelijk van de watergang in het waterafvoerend systeem wordt regelmatig onderhoud zelfs verplicht door het Waterschap dat eenmaal per jaar een schouwronde uitvoert op het uitgevoerde werk. Het beheer van de A-watergangen valt onder de verantwoordelijkheid van de waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Het beheer van de B- en C- watergangen wordt uitgevoerd door de aangelanden, waaronder de gemeente Nuenen.

Beleidsplan

Uitgangspunten

Bermen

In het kader van ecologisch bermbeheer en de biodiversiteit is de maaifrequentie aangepast naar maximaal 1x tot 2x per jaar. Bij het maaien wordt het maaisel afgevoerd. Bij iedere maaibeurt blijft 20% overstaan. Om verruiging te voorkomen wordt het overstaande deel bij de volgende maaibeurt mee gemaaid, en blijft op andere delen 20% overstaan. De toetsing van goed maaibeheer van bermen en watergangen is vastgelegd in Kleurkeur van de Vlinderstichting. Door deze nieuwe standaard kunnen opdrachtgevers en aannemers zich beter voorbereiden op een insectenvriendelijk bermbeheer. In het maaibestek van bermen en watergangen zijn de richtlijnen van Kleurkeur opgenomen en geeft het een garantie dat het maaibeheer gericht is op het verhogen van de ecologische kwaliteit.

Watergangen
Wij voeren beheer en onderhoud uit aan watergangen (sloten) met een afvoerende en een bergende functie van het oppervlaktewater binnen het stroomgebied van de waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Overeenkomstig de Keur oppervlaktewateren betreft dit sloten met een beperkt belang, niet zijnde in onderhoud bij de bovengenoemde waterschappen.

Bossen
De kwaliteit en functionaliteit van bossen die in eigendom zijn van de gemeente wordt op sobere wijze in stand gehouden van ten behoeve van de openluchtrecreatie en het milieu.

Landschappelijke beplanting
De landschappelijke beplanting bestaat uit lintvormige en kleinschalige landschapselementen (wegbeplantingen, houtsingels, poelen etc.). Dit alles wordt op sobere wijze in stand gehouden ten behoeve van:

• beeld, milieu;
• verbindingen tussen landschapselementen;
• coulissenwerking.

Openbaar groen
De kwaliteit en functionaliteit van de groenvoorziening wordt op sobere wijze in stand gehouden. Daarmee wordt een groene uitstraling van de gemeente voor haar eigen inwoners en gebruikers (inwoners van buiten de gemeente en toerisme) in stand gehouden. Het door de raad vastgestelde kwaliteitsniveau is B. De 'Parels' die als visitekaartje dienen worden op kwaliteitsniveau A onderhouden.

Bomen
Nuenen is een bolwerk van bomen. De gemeente Nuenen staat ervoor om dat bolwerk te laten bestaan uit gezonde bomen waar de gemeente haar groene karakter mee behoudt, een prettig leefklimaat heeft en ook in de toekomst zal behouden. Het boombeheer gaat over nu en over later.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Beleid

De gemeente heeft zorgplichten op het gebied van stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Hoe de gemeente om gaat met deze zorgplichten is vastgelegd in het beleidsplan

Beleidsplan
Het vigerende Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) heeft een looptijd tot en met 2023. In het vGRP staan de beleidsdoelen, geplande projecten, onderzoeken en nieuwe ontwikkelingen. Verder maakt de rioolheffingsberekening deel uit van het vGRP.

Uitgangspunten

De doelen vastgelegd in het vGRP zijn:

• Een goede inzameling en transport van stedelijk afvalwater;
• Inzameling, transport en / of verwerking van afvloeiend hemelwater, voor zover dit redelijkerwijs niet kan door particulieren;
• Voorkomen van structureel nadelige gevolgen van te hoge of te lage grondwaterstanden, voor zover dit onder de gemeentelijke zorgplicht valt;
• Klimaatbestendig ontwerpen.

Eind 2021 resteert in de voorziening een bedrag van € 4.207.212,-

Achterstallig onderhoud

Er is geen achterstallig onderhoud. Soms wordt onderhoud wel uitgesteld om schaalvoordeel te kunnen behalen. Uitstel kan alleen aan de orde zijn wanneer de veiligheid niet in het geding is.

Actualisatie gebouwenbeheerplan

Het bestaande beheerplan uit 2018 is in 2021 o.b.v. de eerder vastgestelde uitgangspunten t.w. conditieniveau 3 (kwaliteit onderhoudsniveau "redelijk", zoals gedefinieerd in de Nederlandse norm NEN 2767) geactualiseerd voor de jaren 2022-2031. Recent zijn de nieuwe conditiemetingen verricht en zijn de meerjarenonderhoudsplanningen geactualiseerd. Op basis van deze geactualiseerde meerjarenonderhoudsplanning (MJOP) is de jaarlijkse dotatie in de voorziening onderhoud gebouwen, op basis van een uitgaventermijn van 10 jaar, vanaf 2022 vastgesteld op € 425.000,-. De voorgaande dotatie o.b.v. MJOP 2018 bedroeg € 422.634,- per jaar. De extra dotatie van € 2.366,- is bekostigd uit de structurele stelpost beheerplan gebouwen. De uitgaven voor het dagelijks onderhoud bij de gebouwen zijn ook geactualiseerd en heeft geleid tot een structurele stijging samen van € 21.140,- en kan ook worden gedekt uit de hierboven genoemde structurele stelpost. De gewijzigde bedragen zijn in deze voorliggende begroting 2022-2025 opgenomen.

Het geactualiseerde beheerplan zal ook als basis worden gebruikt om betere aansluiting te vinden op het accommodatiebeleid en de klimaatdoelstellingen. Per soort gebouw (algemeen, sport, onderwijs en sociaal-cultureel) wordt een uitwerking gemaakt met de specifieke normen en eisen voor de betreffende gebruikssoort.

Strategische keuzes
Voor 2022 staat geen aan- en/of verkoop van maatschappelijk vastgoed gepland.
Het huidige vastgoed wordt volgens de in 2021 geactualiseerde meerjarenonderhoudsplanning (MJOP) op niveau 3 onderhouden.

Uitgangspunten
Voor de gebouwen die economisch eigendom zijn van de gemeente Nuenen en waarvoor de gemeente verantwoordelijk is voor het groot onderhoud, is een voorziening gevormd. Uitgangspunt voor deze voorziening is wat minimaal nodig is om de gebouwen veilig, heel en functioneel te houden op basis van sober en doelmatig onderhoud. Het uitgangspunt is conditieniveau 3. Tevens wordt bij regulier onderhoud een verduurzamingsslag gemaakt door de materialen te vervangen voor een duurzamere variant, daar waar budget het toelaat.

Jaarlijks onderhoudsbudget en investeringsmiddelen

(op basis van het geactualiseerde MJOP 2021)

Eind 2021 bedraagt de voorziening € 1.398.575,-.

Achterstallig onderhoud

Het benodigde onderhoud aan gebouwen wordt bepaald aan de hand van inspecties. Elk gebouw wordt om de 3 jaar geïnspecteerd. Het beheerplan gebouwen is gebaseerd op de cijfers die voortvloeien uit de inspecties. Recent zijn de gebouwen opnieuw geïnspecteerd. Dit heeft geleid tot een financiële bijstelling van de dotatie aan de voorziening (zie hierboven). Er is geen achterstallig onderhoud.

Beleid
Spelen en bewegen in de openbare ruimte 'Speelruimtebeleidsplan 2017-2020' is tot stand gekomen via co-creatie met inwoners van Nuenen. Het plan is gericht op een leeftijd voor jong tot oud en is voor iedereen. De uitgangspunten zijn verwerkt in het speelruimtebeleidsplan.

Beleidsplan

Uitgangspunten
Het nieuwe speelruimtebeleid is via co-creatie tot stand gekomen, waarbij is samengewerkt met inwoners, verenigingen en andere belanghebbenden als gelijke partners. De belangrijkste uitgangspunten van het nieuwe beleid zijn:

• Spelen voor alle leeftijden (jong en oud);
• Risicovol spelen in een natuurlijke omgeving;
• Gebruik maken van (aanwezige elementen in) de gehele openbare ruimte;
• Ontmoeten als belangrijk onderdeel van de "Centrale speelgelegenheid Nuenen";
• Aansluiten bij de behoeftes van de omgeving en trends.

Jaarlijks groot onderhoudsbudget en investeringsmiddelen
Voor het onderhoud aan speeltoestellen wordt 4 keer per jaar een inspectie uitgevoerd en worden de toestellen waar nodig onderhouden. Het budget voor onderhoud bedraagt jaarlijks € 41.500,-. Voor het uitvoeren van het beleid Spelen en Bewegen wordt een investeringskrediet gevraagd van € 85.000,-. Uitgangspunt om hiervoor 3 wijken via bewonersparticipatie te renoveren.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Beleid
Voor het vervangen van verkeersborden, verkeerstekens, wegmarkeringen, etc. is budget in de exploitatie beschikbaar.

Uitgangspunten
Verkeersborden worden vervangen wanneer ze versleten, beschadigd of verdwenen zijn. Ook worden ze één maal per jaar schoongemaakt. Het onderhoud aan wegmarkeringen vindt plaats op basis van de geconstateerde (rest-)kwaliteit. De verkeersregelinstallaties worden structureel onderhouden.

Jaarlijks onderhoudsbudget en investeringsmiddelen

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Beleid Kunstwerken (beelden en plastieken)

Gemeente Nuenen c.a. heeft 36 beelden en plastieken in bezit. Dit betreft uitsluitend kunstwerken die reeds in het bezit zijn van de gemeente.

Het cultuurbeleid is omstreeks 2010 afgeschaft vanwege financiële uitgangspunten. Sindsdien is er geen beleid voor beeldende kunst in de openbare ruimte, evenmin is er op dit moment een onafhankelijke commissie die zich met kunst bezig houdt of de gemeente hierover adviseert. Hoe om te gaan met eventueel nieuwe te ontvangen / aan te schaffen stukken zal eerst in hoofdlijnen door de raad worden vastgesteld aan de hand van een nog op te stellen beleidsstuk.

Beleidsplan
In 2022 wordt het nieuwe beleidsplan beelden en plastieken opgesteld.

Jaarlijks onderhoudsbudget en investeringsmiddelen
Indien grote gebreken geconstateerd worden zal een separaat voorstel aan de raad worden voorgelegd.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.