Inleiding

Het jaar 2023 was het eerste volledige jaar van een nieuwe bestuursperiode. Voor het zomerreces heeft een wisseling van de wethouder Wonen en Ruimtelijke Ontwikkeling plaatsgevonden.

Het gemeentebestuur heeft in het verleden besloten tot de uitvoering van een aantal omvangrijke projecten die gepaard gaan met forse investeringen. Toen deze besluiten zijn genomen, zag de wereld er anders uit dan nu. Daarom hebben we realiteitschecks uitgevoerd voor de projecten het Klooster, de Hongerman, mfa Gerwen en herontwikkeling woonwagenlocatie Bosweg, zoals bij de begroting 2023 was aangekondigd. Dit is aanleiding geweest om financiële wijzigingen door te voeren.

Focus op voorbereiding realisatie
Onze focus lag in 2023 op realisatie van ambities. Er is veel capaciteit ingezet voor de door het college geprioriteerde projecten het Klooster, de Hongerman, Eeneind West en de woonwagenlocatie Bosweg. Daarbij ging het vooral om het uitwerken van plannen en het starten en doorlopen van procedures (onder andere in kader van aanbesteding en vergunningverlening) ter voorbereiding van de realisatiefase. Dit geldt ook voor andere projecten, waaronder enkele woningbouwprojecten. We verwachten dat voor een aantal projecten in 2024 de realisatiefase aanvangt.

We hebben specifieke aandacht voor woningbouwprojecten gehad en hierover hebben we als regio afspraken gemaakt met het Rijk in de Woondeal Zuidoost Brabant onder meer over de versnellingsopgave woningbouw. 

Terughoudend met nieuwe ambities en beleid
Zoals in de begroting 2023 is aangegeven zijn we terughoudend geweest met nieuw beleid. We hebben slechts een beperkt aantal beleidsstukken vastgesteld, zoals de visie wijkgericht werken, Wmo-beleidsregels, de routekaart verduurzaming maatschappelijk vastgoed, het beleid grootschalige opwek zonne- en windenergie, erfgoedbeleid en de re-integratieverordening Participatiewet.

Bijdrage aan vluchtelingencrisis
Het nemen van lastige besluiten zijn we niet uit de weg gegaan. Zo hebben we onder meer besproken om vanuit humane overwegingen een bijdrage te willen leveren aan de vluchtelingencrisis. Eind 2023 is door het college besloten om de binnentuin van het gemeentehuis beschikbaar te stellen voor crisisnoodopvang van 50 vluchtelingen. Deze noodopvang is januari 2024 gerealiseerd. Daarnaast is onderzoek gedaan naar mogelijkheden om een asielzoekerscentrum (AZC) in Nuenen te realiseren. Eind 2023 heeft dit geresulteerd in een voorstel vanuit het college aan de raad om aan de Pastoorsmast een AZC mogelijk te maken voor de opvang van maximaal 200 vluchtelingen voor een periode van maximaal 10 jaar.

Regionale samenwerking 
Onze regio kent een enorme (economische) groei. Om deze groei in goede banen te leiden is regionale samenwerking meer dan ooit noodzakelijk. Het vraagt om het maken van strategische keuzes, zodat onze regio in de toekomst leefbaar en bereikbaar blijft. In 2023 is er in regionaal verband gewerkt aan verschillende visies en ontwikkelstrategieën waarbij ook aandacht is voor brede welvaart. Iedereen in de regio zou moeten kunnen profiteren van de kansen die groei met zich mee brengt. Dit heeft inzet van bestuurlijke en ambtelijke capaciteit gevergd. 

Financieel
Zoals in de begroting 2023 is aangekondigd willen we de financiële positie van de gemeente versterken. In de kadernota 2024 is hiertoe een viertal financiële uitgangspunten opgenomen, waarmee de raad heeft ingestemd. We hebben een start gemaakt met het opbouwen van een buffer door 75% van het positieve begrotingssaldo te storten in de algemene reserve. De algemene reserve is hierdoor verhoogd. 

Daarnaast is het gelukt om ons risicoprofiel naar beneden bij te stellen. De totale risicowaarde ten opzichte van de begroting 2024 is fors afgenomen. De netto schuldquote is ten opzichte van 2022 afgenomen en de solvabiliteit is iets hoger.

 

De jaarrekening sluit met een positief resultaat van € 2.200.410,-. Het begrote resultaat bedroeg € 614.087,- (voor het laatst bijgesteld bij de tussentijdse rapportage najaar 2023), verschil is dus € 1.586.323,-. Hiervan is een groot deel afkomstig van de grondexploitaties.

Op hoofdlijnen zijn de oorzaken van het resultaat, voor zover dat afwijkt van het begrote resultaat, als volgt (bedragen afgerond op € 1.000,-):