Financiering | Jaarstukken 2023

Inleiding

Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

Interne- en externe ontwikkelingen

De ECB heeft in 2023 een strak monetair beleid gevoerd en de rentetarieven vijf keer verhoogd.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2023 is vastgesteld op -0,27% BBP.

De individuele EMU-referentiewaarde voor Nuenen is voor 2023 vastgesteld op € 2.253.000,-. Dit betreft geen norm maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2023
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	5.367
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-1.080
3	Mutatie voorzieningen	1.324
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	3.521
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	9.132

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken van de begroting. Daarom is het rentepercentage aangepast. Rente aan de bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	0,50%	0,19%
Rente activa	0,50%	0,15%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend volgens BBV:

Renteschema	2023	Totaal 2023
De externe rentelasten over de lange financiering	552
De externe rentelasten over de korte financiering	-335
De externe rentebaten	-48
Saldo rentelasten en rentebaten		169
De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	-145
De rentebaat van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-27
De rentelast van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	27
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente		-145
Rente over eigen vermogen		0
Rente over voorzieningen (gewaardeerd op contante waarde)		51
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente (1+2+3)		75
De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag)		-73
Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)		2

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Financieringsbehoefte

Beleidsvoornemen financiering

Het beleid van 2023 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering om flexibel te blijven in de invulling van de financieringsbehoefte. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde netto vlottende schuld, over een kwartaal gezien, in beginsel niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen.

Liquiditeit

In 2023 had de gemeente Nuenen voldoende liquide middelen, waardoor het niet nodig was om extern te financieren.

Renterisicobeheer

De overheid heeft twee instrumenten voor het toetsen van het renterisico: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt moet een langlopende geldlening worden aangetrokken. Indien voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld. Ook moet de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring worden voorgelegd aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal	63.338	63.338	63.338	63.338
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	5.384	5.384	5.384	5.384
	Vlottende korte schuld
	Opgenomen gelden < 1 jaar	0	0	0	0
	Schuld in rekening courant	0	0	0	0
	Gestorte gelden door derden < 1 jaar	6	6	6	6
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	6	6	6	6
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	26	16	12	16
	Tegoeden in rekening courant	7.937	9.506	11.827	15.021
	Overige uitstaande gelden < 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	7.962	9.521	11.839	15.037
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	-7.956	-9.515	-11.833	-15.030
	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-) (1-4)	13.340	14.899	17.216	20.414

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Stap	Omschrijving
1	Renteherzieningen	0
2	Aflossingen	5.756
3 (1+2)	Renterisico	5.756
4	Begrotingstotaal	63.338
5	Percentage regeling	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	12.668
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	6.912

Leningenportefeuille

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningenportefeuille van de gemeente ziet er als volgt uit:

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd		rente	oorspronkelijk	1-1-2023	31-12-2023
	Van	t/m
BNG	2019	2024	-0,32%	30.000	30.000	30.000
NWB	2015	2027	1,21%	220	96	77
Prov. NB	2017	2027	0,00%	2.321	2.113	2.093
BNG	2022	2027	1,28%	18.000	18.000	14.400
BNG	2022	2037	1,86%	25.000	25.000	23.333
Totaal				75.541	75.208	69.903

Opgenomen langlopende leningen tbv woningbouw
Omschrijving	Looptijd		rente	oorspronkelijk	1-1-2023	31-12-2023
	Van	t/m
NWB	2004	2024	4,59%	5.800	840	430
BNG	1991	2041	0,43%	1.180	785	745
				6.980	1.625	1.175