Financiering | Jaarstukken 2022

Inleiding

Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

Interne- en externe ontwikkelingen

De ECB heeft in 2022 een ruim monetair beleid gevoerd en de rentetarieven zijn laag gebleven.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2022 is vastgesteld op - 0,27% BBP.

De individuele EMU-referentiewaarde voor Nuenen is voor 2022 vastgesteld op € 2.142.000,-. Dit betreft geen norm maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2022
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	7.622
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-184
3	Mutatie voorzieningen	-238
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	-4.917
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	2.282

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken op basis van begroting en werkelijkheid. De bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	-0,06%	0,26%
Rente activa	0,50%	0,30%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend volgens BBV:

Renteschema	2022	Totaal 2022
De externe rentelasten over de korte en lange financiering	342
De externe rentebaten	-80
Saldo rentelasten en rentebaten		261
De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	-190
De rentebaat van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-46
De rentelast van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	46
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente		-190
Rente over eigen vermogen		0
Rente over voorzieningen (gewaardeerd op contante waarde)		68
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente (1+2+3)		140
De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag)		-146
Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)		-7

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Financieringsbehoefte

Beleidsvoornemen financiering

Het beleid van 2022 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering omdat de rente op de kortlopende middelen lager is dan de rente op langlopende middelen. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld, over 3 maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen.

Liquiditeit

In 2022 zijn de liquide middelen met kasgeldleningen gefinancierd met een rente lager dan 0% en zijn er twee langlopende geldleningen afgesloten ter hoogte van € 18 miljoen tegen een rentepercentage van 1,28% en € 25 miljoen tegen een rentepercentage van 1,86%.

Renterisicobeheer

De overheid heeft twee instrumenten voor het toetsen van het renterisico: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt moet een langlopende geldlening worden aangetrokken. Indien voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld. Ook moet de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring worden voorgelegd aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal	56.137	56.137	56.137	56.137
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	4.772	4.772	4.772	4.772
	Vlottende korte schuld
	Opgenomen gelden < 1 jaar	16.667	14.333	0	0
	Schuld in rekening courant	99	0	0	0
	Gestorte gelden door derden < 1 jaar	7	6	6	6
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	16.772	14.340	6	6
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	12	12	18	22
	Tegoeden in rekening courant	841	4.522	8.924	9.087
	Overige uitstaande gelden < 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	853	4.534	8.943	9.108
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	15.920	9.806	-8.936	-9.102
	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-) (1-4)	-11.148	-5.034	13.708	13.874

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

De renterisiconorm is in 2022 overschreden. Wij hebben bij de provincie om ontheffing gevraagd voor de overschrijding van de renterisiconorm, die bij de begroting 2022 al was voorzien. De provincie, daartoe bevoegd op basis van artikel 6 lid 5 van de wet Fido, heeft ons deze ontheffing verleend tot een overschrijding van € 31.223.000,-. Mede doordat we vanaf 2023 wel weer voldoen aan de renterisiconorm.

Stap	Omschrijving	Begroting	Begroting na wijziging
1	Renteherzieningen	0	0
2	Aflossingen	42.451	42.451
3 (1+2)	Renterisico	42.451	42.451
4	Begrotingstotaal	56.137	66.151
5	Percentage regeling	20%	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	11.227	13.230
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	-31.223	-29.220

Leningenportefeuille

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningenportefeuille van de gemeente ziet er als volgt uit:

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd		rente	oorspronkelijk	1-1-2022	31-12-2022
	Van	t/m
BNG	2012	2022	3,17%	13.500	13.500	0
BNG	2005	2022	3,95%	3.500	3.500	0
BNG	2021	2022	-0,49%	25.000	25.000	0
BNG	2019	2024	-0,32%	30.000	30.000	30.000
NWB	2015	2027	1,21%	220	114	96
Prov. NB	2017	2027	0,00%	2.321	2.113	2.113
BNG	2022	2027	1,28%	18.000	0	18.000
BNG	2022	2037	1,86%	25.000	0	25.000
Totaal				117.541	74.227	75.208

Opgenomen langlopende leningen tbv woningbouw
Omschrijving	Looptijd		rente	oorspronkelijk	1-1-2022	31-12-2022
	Van	t/m
NWB	2004	2024	4,59%	5.800	1.233	840
BNG	1991	2041	0,43%	1.180	824	785
				6.980	2.057	1.625